Vadiye çığlar yağıyor. Büyük miktarda kaya kırılır. Enkaz akıntıları (yani çamur kaymaları) sokakları dolduruyor ve evleri yıkıyor. Bilim insanları uzun zamandır bu tür olayların iklim değişikliğinin bir sonucu olarak daha sık hale gelebileceği konusunda uyarıyordu. Ancak buna benzer bir şey şu ana kadar kanıtlandı. Buna cevap vermek için İsviçre liderliğindeki bir araştırmacı ekibi 335 çalışmayı inceledi ve bunların neredeyse üçte birini değerlendirdi.
Vardıkları sonuç yalnızca bir durumda net: Yüksek Alp bölgelerinde kaya düşmesi arttı. Dağ yığını ve kaya aniden kırılır ve daha küçük parçalar bir yamaçtan veya kaya yüzeyinden aşağıya düşer. Earth-Science Reviews dergisinde yayınlanan çalışma, “İncelenen literatür, iklim değişikliğinin bu tür kitlesel hareketler üzerindeki etkilerini ölçmenin hala zor olduğunu gösteriyor” diyor.
Bunun nedeni, diğer şeylerin yanı sıra, birçok etkenin bulunduğu karmaşık doğal sistem ve veri eksikliğidir. Araştırmacılara göre kaya düşmelerindeki artışın nedenlerinden biri buzulların erimesi ve donmuş zemin olan permafrostun erimesi.
Çığlar ve moloz akıntıları yüksek rakımlarda daha sık meydana gelir
Heyelanlar sırasında dağ yamaçlarından yüksek hızlarda büyük miktarda kaya ve moloz düşer. Graubünden'deki Großer Tschingelhorn'dan tahmini 10.000 metreküp kaya ancak Ekim ayının başında koptu. 2017 yılında Piz Cengalo'da 4 milyon metreküp kaya kaybı yaşandı. Sekiz yürüyüşçü öldürüldü. Araştırmacılar, artan sıklığa ilişkin net açıklamalarda bulunmak için hâlâ veri eksikliğinin bulunduğunu söylüyor. Davos'taki Kar ve Çığ Araştırma Enstitüsü'nden (SLF) Samuel Weber, “Henüz net bir açıklama mümkün olmasa da, heyelanların günümüzde daha sık meydana geldiğine dair birçok gösterge var” dedi.
Araştırmacılar, çalışmalara göre ağaç sınırının üzerinde ve daha önce etkilenmemiş alanlarda daha fazla moloz akışının meydana geldiğine dair kanıtların bulunduğunu söyledi. Enkaz akışı, enkaz ve çamurun serbest bırakılmasıdır. Çığlar ise eskisine göre daha fazla ıslak ve toz kardan oluşuyor. Daha alçak irtifalarda daha az, daha yüksek irtifalarda ise biraz daha fazla çığ meydana gelmelidir. Araştırmaya göre Alplerdeki kar miktarı 1968'den 2017'ye kadar yüzde 15'e kadar düştü. Hava sıcaklıkları her on yılda bir 0,3 ila 0,4 derece arttı ve İsviçre buzulları 1980'lerden 2016'ya kadar buz hacminin yaklaşık yüzde 43'ünü kaybetti.
Vardıkları sonuç yalnızca bir durumda net: Yüksek Alp bölgelerinde kaya düşmesi arttı. Dağ yığını ve kaya aniden kırılır ve daha küçük parçalar bir yamaçtan veya kaya yüzeyinden aşağıya düşer. Earth-Science Reviews dergisinde yayınlanan çalışma, “İncelenen literatür, iklim değişikliğinin bu tür kitlesel hareketler üzerindeki etkilerini ölçmenin hala zor olduğunu gösteriyor” diyor.
Bunun nedeni, diğer şeylerin yanı sıra, birçok etkenin bulunduğu karmaşık doğal sistem ve veri eksikliğidir. Araştırmacılara göre kaya düşmelerindeki artışın nedenlerinden biri buzulların erimesi ve donmuş zemin olan permafrostun erimesi.
Çığlar ve moloz akıntıları yüksek rakımlarda daha sık meydana gelir
Heyelanlar sırasında dağ yamaçlarından yüksek hızlarda büyük miktarda kaya ve moloz düşer. Graubünden'deki Großer Tschingelhorn'dan tahmini 10.000 metreküp kaya ancak Ekim ayının başında koptu. 2017 yılında Piz Cengalo'da 4 milyon metreküp kaya kaybı yaşandı. Sekiz yürüyüşçü öldürüldü. Araştırmacılar, artan sıklığa ilişkin net açıklamalarda bulunmak için hâlâ veri eksikliğinin bulunduğunu söylüyor. Davos'taki Kar ve Çığ Araştırma Enstitüsü'nden (SLF) Samuel Weber, “Henüz net bir açıklama mümkün olmasa da, heyelanların günümüzde daha sık meydana geldiğine dair birçok gösterge var” dedi.
Araştırmacılar, çalışmalara göre ağaç sınırının üzerinde ve daha önce etkilenmemiş alanlarda daha fazla moloz akışının meydana geldiğine dair kanıtların bulunduğunu söyledi. Enkaz akışı, enkaz ve çamurun serbest bırakılmasıdır. Çığlar ise eskisine göre daha fazla ıslak ve toz kardan oluşuyor. Daha alçak irtifalarda daha az, daha yüksek irtifalarda ise biraz daha fazla çığ meydana gelmelidir. Araştırmaya göre Alplerdeki kar miktarı 1968'den 2017'ye kadar yüzde 15'e kadar düştü. Hava sıcaklıkları her on yılda bir 0,3 ila 0,4 derece arttı ve İsviçre buzulları 1980'lerden 2016'ya kadar buz hacminin yaklaşık yüzde 43'ünü kaybetti.